عقد آریایی یکی از زیباترین و شاعرانه‌ترین آیین‌های نمادین ایرانی است که در سال‌های اخیر توجه زوج‌های بسیاری را به خود جلب کرده است. هرچند این مراسم جنبه شرعی ندارد و تنها پس از عقد رسمی اجرا می‌شود، اما نوع بیان احساسات، استفاده از واژگان فارسی و تأکید بر مفاهیمی مانند مهر، وفاداری و همراهی، آن را به یک آیین خاص و به‌یادماندنی تبدیل کرده است.
این مراسم معمولاً در جمعی صمیمی و با حضور نزدیک‌ترین افراد برگزار می‌شود و به دلیل فضای متفاوت و احساسی خود، یکی از محبوب‌ترین بخش‌های مراسم عقد و عروسی محسوب می‌شود. در عقد آریایی، عروس و داماد با الهام از طبیعت و چهار فصل، پیمانی نمادین می‌بندند که نمایانگر آغاز فصل تازه‌ای از زندگی آن‌هاست. در این مطلب از تاریخچه این آیین تا متن کامل اجرای آن و نکات مهم برگزاری این مراسم را بررسی می‌کنیم تا اگر در فکر اجرای این مراسم هستید، تصویری روشن و کامل از تمام جزئیات داشته باشید.
تاریخچه عقد آریایی
عقد آریایی در معنای امروزی آن، یک آیین تشریفاتی و نمادین است که ارتباط مستقیمی با آیین‌های رسمی ایران باستان ندارد، اما الهام‌گرفته از نگاه طبیعت‌محور، پاکی، وفاداری و یکتایی زن و مرد در جهان‌بینی ایرانی است. این آیین در دهه‌های اخیر شکل امروزی خود را پیدا کرده و ابتدا در میان زوج‌هایی که به فرهنگ ایران باستان گرایش بیشتری داشتند رواج یافت.
به طور کلی ریشه عقد آریایی به طور دقیق مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد از اواخر دهه 80 شمسی و با رواج یافتن تمایل به احیای فرهنگ و سنت‌های ایرانی، شکل گرفته باشد. اشعار و جملات به کار رفته در این عقد، برگرفته از سروده‌های شاعران نامدار ایرانی، خصوصاً فریدون مشیری، است.
جمله‌بندی‌ها، سوگندها و مفاهیم این مراسم نیز عمدتاً بر پایه چهار عنصر فصل‌ها، جاودانگی مهر، احترام متقابل و پایبندی به خانواده شکل گرفته است. در بسیاری از منابع غیررسمی، ریشه‌ی این مراسم با آیین‌های گاهنبار، جشن‌های پیوندی و برخی سنت‌های زرتشتی مقایسه می‌شود، اما باید توجه داشت که عقد آریایی امروز یک مراسم کاملاً مدرن و بازآفرینی‌شده است و به‌عنوان عقد شرعی شناخته نمی‌شود.
با این حال، محبوبیت آن به دلیل فضای شاعرانه، تصاویر چشم‌نواز و امکان روایت احساسی‌تر پیوند زوجین روزبه‌روز بیشتر شده است. بنابراین زوج‌ها بعد از انتخاب بهترین تاریخ عقد و برنامه‌ریزی برای مراسم خود، باید نحوه اجرای این آیین نمادین و جزئیات آن را نیز بررسی کنند تا تجربه‌ای متفاوت و ماندگار برای خود و مهمانان بسازند.
نحوه اجرا عقد آریایی
قبل از انجام عقد آریایی عقد شرعی و رسمی انجام می‌شود و سپس عقد آریایی برگزار می شود. سپس عروس و داماد ایستاده رو‌به‌روی دستان یکدیگر را می‌گیرند. سپس عقد با سخن عاقد شروع می‌شود. در انتها نیز پس از پایان نیایش عاقد، سه بانوی حاضر در مراسم (ساقدوش‌های عروس) به عنوان نمادی از سپندارمذ (الهه مادر زمین)، آناهیتا (الهه آب و نعمت) و میترا (الهه پیمان دوستی و مهر) هر یک برای بخشی از آیین کنار عروس و داماد حضور پیدا می‌کنند. یکی قند را می سایید دومی کاسه عسل در دست دارد و دیگری حلقه‌ی عروس و داماد را آماده می کند. در آخر پس از سوگند یاد کردن عروس و داماد هر یک از ساقدوش ها جمله زیر را تک تک بر زبان می آورند.
گواهی می‌دهم پیمان بستن شما را.
متن کامل عقد آریایی
عاقد: در نزد انجمن (نام داماد خوانده می‌شود) آیا به طراوت بهاران سوگند یاد می‌کنی تا همواره آنچه بر خود روا می داری بر همسر خویش روا داری و آنچه بر خود نمی پسندی بر او نیز نپسندی ؟ برای او شویی وفادار و برای فرزندانت پدری خردمند و راهگشا باشی ؟
داماد: سوگند یاد می‌کنم.
عاقد: در نزد انجمن (نام عروس خوانده می‌شود) آیا به سرسبزی و باروری تابستان سوگند یاد می‌کنی تا با همسر خویش مهربان و همدل باشی و غرور و احترام او را همواره به جای آوری ؟ نیاز او را نیاز خود بدانی و در بی نیازی همساز و همگام وی باشی؟
عروس: سوگند یاد می‌کنم.
عاقد: در نزد انجمن (نام داماد خوانده می‌شود) آیا به رنگارنگی پائیز سوگند یاد می‌کنی تا همواره پشتیبان و یاور وی باشی در شادی‌ها، غم‌ها، دارا و ناداری‌ها، تندرستی و بیماری، منزلت بانوی خویش را در تنهایی و در میان انجمن چون گوهری یگانه پاس داری ؟!
عاقد: در نزد انجمن (نام عروس خوانده می‌شود) آیا به سپیدی وپاکی زمستان سوگند یاد می‌کنی که همواره اجاق گرمی بخش، بختتان را روشن و پر فروغ نگه داری و برای او همسری وفادار و برای فرزندانت مادری دلسوز و مهربان باشی؟! به خانه ات شادی و گرمی بخشیده و هر آنچه در توان داری را در آذین بندی و پاکی آن به کار گیری ؟!
عروس: سوگند یاد می‌کنم.
آنگاه عاقد متن پیمان را که به صورت شعری زیبا است خوانده و داماد بعد از او تکرار می کند:
به نام نامی یزدان
تو را من برگزیدم از میان این همه خوبان
برای زیستن با تو، میان این همه گواهان
بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا، پذیرا می‌شوی آیا ؟
تو با من این چنین هستی که من با تو؟
بعد از آن عروس متن پیمان را به صورت زیر بعد از عاقد تکرار می کند:
به نام نامی یزدان
پذیرا می‌شوم، مهر تو را از جان، هم اکنون
باز می‌گویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم ماند.
در هر لحظه، در هر جا برای زیستن با تو
تو هم با من چنان با مهر پیمان کن، که من با تو
در بخش آخر سوگند، عروس و داماد هر دو به صورت همزمان پشت سر عاقد شعر زیر را تکرار می‌کنند:
تو چون هم آشیان خواهی شد با من
تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو
بهشت عشق سازم خانه را
سرشار از مهرو نور و عطر و یاسمن با تو
گواهان این پیوند: همایون باد این پیمان
همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند
همایون باد، همایون باد، همایون باد
عاقد: شادباش ما و انجمن را پذیرا باشید
و در انتها عاقد نیایش زیر را می خواند:
به نام دادار نیک اندیش
پروردگار دانا و توانا، ای یزدان پاک، ای دگرگون ساز دلها و روشنی بخش چشم‌ها، ای به آئین گرداننده‌ی شبان و روزان، ای سامان بخش نابسامانی‌ها و ای زداینده‌ی پریشانی‌ها، ای هستی ده و هستی بخش تو را سپاس می‌گوییم که به این دو یار مهربان، مهر خویش ارزانی داشتی تا زندگی‌شان را با پیوند دست‌ها و دلهایشان آغاز نمایند.
ای آگاه‌ترین آگاهان
سختی‌ها، ناپاکی‌ها، ستیزها، رنج‌ها و شکنج‌های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه‌های نیکی، خوشبختی و به زیستی را به رویشان بگشای.
هر روزشان را چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز.
سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پر برکت بدار.
به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده و جهان خویش کوشا باشند. عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنائی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران، به نسیم بهاری، به سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار.
پروردگارا
جام عشق، احترام، دوستی، گذشت، پیروی، همدردی، همراهی، همسازی و مهرورزی را میان این دو یار نشکن و آن را همواره لبریز و جاوید نگه دار.
پروردگارا
هر روزشان را روزی نو و شب‌هایشان را پر ستاره و چون مهتاب پائیزی درخشان ساز. طلوع هر بامداد زرینت را به نگاه پر مهرشان ببخش تا با عشق خویش، گرما‌بخش وجود یکدیگر باشند. سال‌های زیستن‌شان را پایدار و وفاداری به همسر را در نهادشان جاوید و ابدی بدار.
پروردگارا
بخت‌شان را بلندای آبی رنگ آسمان، غرورشان را شکوه ستیغ‌های بی‌راه البرز، آرامش‌شان را به نرمی گندم‌زارهای دشت مغان و مهرشان به یکدیگر را به ژرفای دریای پارس همانند گردان تا در پرواز زندگی هم‌بال یکدیگر چون عقابان تیز پرواز زاگرس، پشتیبان و یکدل باشند و آشیان خویش را از دسترس بدخواهان دور نگه دارند.
پروردگارا
چونان فرمای تا شقایق‌های خود رویِ دشت‌های دور در هنگامه‌ی رقص با نسیم بهاران قصه‌گوی مهرشان باشند و گل‌های کوهی روئیده در کنار سنگ‌های تفته از آفتاب در چشم‌انداز جویبارهای زلال و لغزنده یاد آور پیمان و وفاداری‌شان به یکدیگر گردند.
پروردگارا
کین، ناسازگاری، دروغ و کج اندیشی و اهریمنی را از نهادشان دور ساز و مشعل مهر و راستی، همدلی و خرمی اهورائی را در دلهایشان بیفروز. باشد که چون نیاکان مهر آیین خویش ستایشگر تو باشند و نیکی‌ها، سپیدی‌ها، پاکی‌هاو زیبایی‌هایت را همواره به خاطر سپارند.
نکات مهم و جزئیات برگزاری عقد آریایی
- ترتیب برگزاری: ابتدا عقد رسمی و شرعی انجام می‌شود و سپس مراسم آریایی به عنوان آیینی نمادین برگزار می‌شود. عقد آریایی هیچ اعتبار قانونی ندارد.
- تم و دکور: استفاده از نمادهای طبیعت،چهار فصل، گل‌های طبیعی، نورهای ملایم، و رنگ‌های خنثی، فضای آیین را شاعرانه‌تر می‌کند.
- آماده‌سازی سوگندها: بهتر است نام عروس و داماد از قبل در متن قرار داده شده باشد تا خوانش مراسم روان و بدون مکث انجام شود.
- هماهنگی با فیلم‌بردار: چون این آیین تصاویر زیبایی ایجاد می‌کند، خوب است از قبل سناریو فیلبرداری را با تیم آتلیه خود هماهنگ کنید.
- چیدمان مهمانان: معمولاً مهمانان نزدیک‌تر در نیم‌دایره‌ای پشت عاقد یا اطراف زوج قرار می‌گیرند تا حس صمیمیت بیشتری ایجاد شود.
- اطلاع‌رسانی به مهمان‌ها: عروس و داماد اغلب این قسمت مراسم را مهم‌تر یا احساسی‌تر از بخش رسمی می‌دانند. به همین دلیل، بد نیست پیش از مراسم، مهمانان بدانند که این بخش در چه زمانی اجرا می‌شود. بنابراین در کارت دعوت عروسیتان این مورد را ذکر کنید تا همه هماهنگ و آگاه باشند، بدون اینکه نیاز به توضیح طولانی باشد.
- دعوت مهمانان: از آنجایی که عقد آریایی آیینی مدرن و درآمیخته با فرهنگ، شعر و طبیعت است، معمولا عروس و دامادهای علاقه‌مند به این آیین به دنبال خاص تر کردن مراسم خود با ترندترین ایده ها در برگزاری مراسم عقد هستند. یکی از ترندترین ایده‌ها دعوت مهمانان با کارت دعوت عروسی دیجیتال است ابزاری مدرن و کارآمد که برگزاری و مدیریت مراسم شما را ساده تر می‌کند.
مزایای استفاده از کارت دعوت عروسی دیجیتال
پلتفرم های زیادی برای کارت دعوت عروسی دیجیتال وجود دارند که ایونتی فای یکی از بهترین این پلتفرم هاست در ادامه شما را با مزایا و امکانات کارت دعوت عروسی دیجیتال آشنا می‌کنیم:
نظرات کاربران